[h6]Fot. Tomasz Moskalik[/h6]
[h2]Biegając w La Sportiva`ch po karpackich ostępach zastanawiałem się, dlaczego „mutant”? Czy tylko dlatego, że to „brzmi”? Czy może faktycznie ten osobnik posiada jakieś wyjątkowe mutacje, które dziedziczone w kolejnych pokoleniach gatunku butów trailowych doprowadzą do wytworzenia nowej gałęzi ewolucyjnej?[/h2]
Postanowiłem więc przeprowadzić test i dogłębną analizę opierając się na genetyce. W końcu mamy do czynienia z mutantem!
Uwaga:
W badaniach nie wykorzystano nazw własnych rozwiązań materiałowych, by nie zaburzały oceny.
Termin i miejsce badań:
Pieniny, Gorce, Tatry. Kwiecień-maj 2018r.
Czynniki mutagenne, w których dokonywano obserwacji
Osobnik w trakcie badań pokonał ok. 350km (odcinki: 5-41km), nawierzchnie ziemne, szutrowe, skały, teren o nachyleniu 0-65stopni), warunki atmosferyczne.: deszcz, upał, normalne, temp.: 5-28 C.
[h6]Fot. Tomasz Moskalik[/h6]
Brak mutacji
W trakcie obdukcji (tuż po wyciągnięciu z pudełka) oraz w środowisku stwierdzono, że La Sportiva Mutant (dalej LSM) posiada charakterystyczne cechy gatunkowe, które są powszechne w innych butach trailowych. Są to:
-
wysoka cholewka, sztywny zapiętek, mające zabezpieczyć stopę przed skręceniem,
-
twardy przód LSM zabezpiecza palce przed uderzeniem w kamienie,
-
wytrzymały materiał cholewki. Należy w tym miejscu podkreślić, że za tym idzie umiarkowana oddychalność, co jest szczególnie uciążliwe przy temperaturze powyżej 20 stopni i zamoknięciu butów,
-
standardowy drop: 10mm,
-
podeszwa wewnętrzna z pianki EVA. Dość cienka, co jest odczuwalne na długich przelotach po szutrach i przy biegach powyżej 40km. Stwierdzono, że kosztem dużej amortyzacji LSM zyskuje na stabilności i dobrze reaguje na trudnych skalnych nawierzchniach
Konkluzja: brak mutacji dowodzi optymalnej adaptacji tych cech organizmu do środowiska, w którym aktualnie egzystuje.
[h6]Fot. Tomasz Moskalik[/h6]
Mutacje
Najbardziej widoczne są mutacje insercyjne, polegające na włączeniu dodatkowych rozwiązań. Są to:
-
asymetryczny język oraz asymetryczny system sznurowania, które pozwalają na dopasowanie buta, przy jednoczesnym braku uciskania. System ten sprawdza się przy przy stromych technicznych zbiegach,
-
linia sznurowania jest przedłużona do podeszwy wzmocnieniem, które ma dodatkowo stabilizować stopę. W trakcie biegów nie stwierdzono jednak szczególnych, wykraczających ponad standard, właściwości tego systemu,
-
cholewka wykończona minisuptutem.
Mutacje delecyjne, wynikające z rezygnacji z występujących rozwiązań:
-
stosunkowo prosta budowa podeszwy zewnętrznej (odstąpienie od często spotykanych wielomateriałowych razwiązań). Monomateriałowa, o stosunkowo prostym układzie korków (6mm) ma na celu przede wszystkim zapobieganie transportowi błota (ocena: akceptowalny). W trakcie badań stwierdzono jednak ponadnormatywną umiejętność do trzymania się nawierzchni twardych (kamień, płyta), w tym również w deszczu. Guma po dotychczasowych badaniach nie wykazała znacznego zużycia. W ocenie badającego są to jedne z najkorzystniejszych dla gatunku mutacji!
Konkluzja: stwierdzone mutacje noszą charakter indukowany – zostały wprowadzone aby uzyskać osobnika, który będzie dobrze radził sobie w szybkich biegach (w tym zawodach) w zróżnicowanym terenie, co w znacznej mierze się powiodło. Zauważono dwie mutacje samorzutne, będące konsekwencją uzyskania optymalnych cech osobniczych, tj. zachowanie przeciętnej oddychalności, umiarkowana amortyzacja, tendencja do zatrzymywania depozytu błota w bieżniku, a także koszt nabycia. Są to jednak zmiany, które nie rzutują na ostateczną, bardzo pozytywną ocenę osobnika.
Ocena
La Sportiva Mutant jest butem z gatunku trailowców, u którego stwierdzono występowanie jednych z najbardziej optymalnych dostosowań osobniczych do warunków ekosystemu, w którym na co dzień żeruje.
