Kalendarium. Co się działo w listopadzie w minionych dekadach?

Oscar Pistorius. Memoriał Kamili Skolimowskiej, Warszawa 2011. Fot. Wikimedia Commons/ Kastom

4 listopada 1990 roku Wanda Panfil zwyciężyła w New York City Marathon, w tym miesiącu urodzili się Samuel Wanjiru, Oscar Pistorius i Meseret Defar, zmarła Barbara Szlachetka wpisana do Księgi Rekordów Guinessa. Co działo się w listopadzie w bieganiu, na przestrzeni dekad? Oto kilka historii.

2 listopada 1959 roku w Al-Kunajtirze urodził się Saïd Aouita marokański średnio- i długodystansowiec, odnoszący sukcesy na dystansach od 800 metrów aż do 10 000 metrów. Mistrz olimpijski z Los Angeles w 1984 roku (5000 m).
Od września 1983 do 1990 roku wygrał 115 ze 119 biegów, w których wziął udział. Pokonał na swych koronnych dystansach mistrzów olimpijskich Joaquima Cruza, Petera Rono, Johna Ngugi i Alberto Covę. Kariera Aouity była przerywana kontuzjami, które wyeliminowały go po 1991 roku z rywalizacji.

3 listopada 1975 roku w Palencii urodziła się Marta  Domínguez – hiszpańska biegaczka długodystansowa, która w 2009 wygrała plebiscyt European Athletics na najlepszą lekkoatletkę Europy. Trzykrotnie uczestniczyła w igrzyskach olimpijskich (Atlanta 1996, Sydney 2000 i Pekin 2008). Zdobywała medale mistrzostw świata i Europy, również w mistrzostwach halowych. Specjalizuje się w biegu na 5000 metrów i 3000 m z przeszkodami. W grudniu 2010 Domínguez została zatrzymana przez Straż Obywatelską w związku z operacją Szary Pies wymierzoną w sportowców stosujących niedozwolone środki dopingujące. Zawieszono ją w prawach wiceprezesa Hiszpańskiego Królewskiego Związku Lekkiej Atletyki, zaprzecza jednak jakoby przyjmowała niedozwolone środki.

4 listopada 1990 roku Wanda Panfil wygrała najsłynniejszy maraton świata – New York City Marathon, dobiegając na metę w czasie: 2:30:45. Pół roku później Panfil wygrała kolejny z wielkich biegów – najstarszy na świecie maraton bostoński, by we wrześniu zostać mistrzynią świata na tym dystansie. Polka nie tylko pozostanie niepokonana na dystansie maratonu przez niemal dwa lata, ale będzie też dwukrotnie uznana najlepszym sportowcem Polski w plebiscycie Przeglądu Sportowego (1990 r. i 1991 r.). Zwycięstwo Wandy Panfil w Nowym Jorku zakończyło się najmniejszą w historii tego biegu różnicą na mecie między pierwszą a drugą zawodniczką. Polka wyprzedziła Brytyjkę… zaledwie o 4 sekundy. W numerze grudniowym magazynu Bieganie można przeczytać wywiad z Wandą Panfil.

5 listopada 1873 roku w Londynie urodził się Edwin Harold „Teddy” Flack – australijski biegacz i tenisista, dwukrotny mistrz olimpijski. Jako dziesięciolatek wyemigrował wraz z rodzicami do Australii.  W 1892 Flack został mistrzem Wiktorii i Nowej Południowej Walii w biegu na 1 milę. Wystartował w pierwszych igrzyskach olimpijskich w 1896, w Atenach. Wygrał bieg na 800 m i na 1500 m. Startował też w biegu maratońskim, choć podobno nigdy wcześniej nie przebiegł nawet połowy takiego dystansu! Prowadził, jednak gdy do końca zostało ok. 4 kilometry stracił przytomność, był w takim stanie, że uderzył greckiego widza, który chciał mu przyjść z pomocą. Zdyskwalifikowano go za ten incydent. Był również tenisistą, niezbyt znanym, ale wziął udział w turnieju olimpijskim w tej dyscyplinie. Po zakończeniu igrzysk Flack powrócił do australijskiego miasteczka Berwick, gdzie utrzymywał się z hodowli bydła. Więcej już nie reprezentował Australii w zawodach sportowych.

10 listopada 1986 roku urodził się Samuel Kamau Wanjiru – kenijski lekkoatleta, jeden z najlepszych maratończyków świata.  Zdobył złoty medal podczas igrzysk olimpijskich w Pekinie (2008). Mimo bardzo młodego wieku osiągał jedne z najlepszych rezultatów w historii biegów długich. 15 maja 2011 roku Wanjiru został znaleziony na brukowanym podjeździe pod własnym balkonem z rozbitą głową. Policja nie wyklucza, że było to samobójstwo. Przeczytaj osobny artykuł: Samuel Wanjiru – wielki bieg ku zatraceniu.

10 listopada 1976 roku urodziła się Amy Mbacké Thiam senegalska biegaczka specjalizująca się w biegu na 400 metrów, pierwsza sprinterka z Afryki, która na dystansie płaskim została mistrzynią świata. Mierzy 183 cm, waży 70 kg.

15 listopada 1978 roku w Jiangsu urodziła się Zhou Chunxiu chińska biegaczka długodystansowa, brązowa medalistka olimpijska z Pekinu, wicemistrzyni świata z Osaki (2007) i mistrzyni Igrzysk Azjatyckich (2006) w maratonie. Zajęła 4. miejsce na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2005 w Helsinkach i zwyciężyła w maratonie w Londynie w 2007 roku. Jej rekord życiowy pochodzi z marca 2006 roku z Seulu, i wynosi: 2:19.51 i został ustanowiony w marcu 2006 w Seulu. Zhou mierzy 160 cm wzrostu i waży 46 kg.

19 listopada urodziła się w Addis Abebie Meseret Defar etiopska biegaczka, mistrzyni i brązowa medalistka olimpijska, mistrzyni, wicemistrzyni i brązowa medalistka mistrzostw świata w biegu na 5000 metrów. Lekkoatletka roku 2007 – pierwsza i jak na razie, jedyna Afrykanka, która otrzymała ten tytuł. Zwyciężczyni łącznej punktacji Diamentowej Ligi 2013 w biegu na 5000 metrów. Więcej o Meseret Defar przeczytasz w artykule: Defar kontra Dibaba – pojedynek, jakiego jeszcze nie było.

21 listopada 2000 roku w Krakowie zmarła Barbara Sobotta (Lerczak, Janiszewska) – jedna z najbardziej utalentowanych polskich sprinterek, jedna z zawodniczek Wunterteamu. Była mistrzynią Europy i medalistką olimpijską, największe sukcesy odnosiła w biegu na 200 m. Przeczytaj osobny artykuł: Barbara Janiszewska była Szarapową swoich czasów.

22 listopada 1986 roku urodził się w Pretorii Oscar Pistorius – najsławniejszy niepełnosprawny biegacz świata, biegający na protezach z włókna węglowego. Pięciokrotnie zdobywał złoto na paraolimpiadach, jako pierwszy niepełnosprawny wywalczył sobie prawo do startu w igrzyskach olimpijskich z w pełni sprawnymi biegaczami, brał udział w biegu na 400 m i był częścią reprezentacji RPA w sztafecie 4 x 400 m podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich 2012 w Londynie. 14 lutego 2013 został zatrzymany przez policję i oskarżony o morderstwo. Podejrzany jest o zabójstwo kijem do krykieta 29-letniej modelki Reeve Steenkamp – swojej dziewczyny. Pistorius utrzymywał, że wziął Reeve za włamywacza. Został skazany na oszałamiająco krótką karę więzienia – dostał 5 lat, z czego w więzieniu spędzi tylko 10 miesięcy. Więcej na ten temat przeczytasz w osobnym artykule.

22 listopada 1980 roku w Sierowie urodziła się Natalija Tobias, po mężu Sydorenko, ukraińska biegaczka średniodystansowa, brązowa medalistka olimpijska z Pekinu w biegu na 1500 m, wielokrotna mistrzyni i rekordzistka Ukrainy. Przeprowadzona podczas mistrzostw świata w Daegu kontrola antydopingowa wykazała obecność testosteronu w jej organizmie. Została zdyskwalifikowana na dwa lata (do 10 czerwca 2014).

24 listopada 2005 roku w Hamburgu zmarła Barbara Szlachetka – ultramaratonka, rekordzistka świata, wpisana do Księgi Rekordów Guinessa za 100 maratonów przebiegnięte w najkrótszym czasie: 1 roku, 11 miesięcy i 9 dni (od 15 listopada 1997 do 24 października 1999), za największą liczbę maratonów i ultramaratonów (52) podczas roku od przebiegnięcia pierwszego w życiu (15 listopada 1997 do 14 listopada 1998). Urodziła się w Łomży w 1956 roku. W dzieciństwie cierpiała na bezwład nóg, groziło jej poruszanie się na wózku inwalidzkim. W maratonach zaczęła startować dopiero w wieku 41 lat. Była rekordzistką Polski i świata w biegach 48-godzinnych. Zmarła na raka.

27 listopada 2004 roku w Malmö zmarł Gunder Hägg szwedzki średniodystansowiec, jeden z najwybitniejszych zawodników w okresie II wojny światowej. Dzięki przebywaniu w neutralnej Szwecji miał możliwość rozwoju swojego talentu, ale nie miał szans na rywalizację międzynarodową. Ustanowił aż 16 rekordów świata, z czego dziesięć zaledwie w odstępie 11 tygodni w 1942. Jego rekordy: 1500 m w 3:43,0 (1944), 2000 m w 5:11,8, 3000 m w 8:01,2, 5000 m w 13:58,2. W 1946 został dożywotnio zdyskwalifikowany za przekroczenie zasad statusu amatorskiego.